หลายคนเข้าใจผิดว่าการมีลูกเป็นดาวน์ซินโดรมจะเกิดแค่กับคุณแม่วัย 35+ แต่ความจริงคือ…หญิงตั้งครรภ์ทุกคนมีความเสี่ยง ไม่ว่าจะอายุเท่าไหร่ก็ตาม เพราะสาเหตุเกิดจาก “ความผิดปกติของโครโมโซม” ซึ่งไม่สามารถควบคุมได้ด้วยการกินอาหาร หรือดูแลสุขภาพ

ดาวน์ซินโดรมคืออะไร ?
ภาวะที่ทารกมีโครโมโซมคู่ที่ 21 เกินมา 1 แท่ง (รวมเป็น 47 แท่ง) 🧬 จะส่งผลต่อพัฒนาการด้านร่างกาย สติปัญญา และการเรียนรู้ของเด็ก ซึ่งไม่ได้เกิดจากพฤติกรรมของพ่อแม่ แต่เป็นความผิดปกติทางพันธุกรรมที่เกิดขึ้นเอง

ความเสี่ยงเพิ่มตามอายุแม่
แม้ทุกคนจะมีความเสี่ยง แต่ความเสี่ยงของการมีลูกเป็นดาวน์ซินโดรมจะเพิ่มขึ้นตามอายุของแม่อย่างชัดเจน เช่น หญิงที่ตั้งครรภ์ในช่วงอายุ 20–30 ปี มีโอกาสน้อยกว่าเมื่อเทียบกับหญิงที่ตั้งครรภ์ในวัย 35 ปีขึ้นไป ซึ่งความเสี่ยงจะสูงขึ้นมากในช่วงอายุ 40 ปีขึ้นไป

ปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ ที่ควรรู้
นอกจากอายุแล้ว ยังมีปัจจัยอื่นที่เพิ่มความเสี่ยงในการมีลูกเป็นดาวน์ซินโดรม เช่น
• เคยมีลูกที่เป็นดาวน์ซินโดรมมาก่อน
• มีประวัติคนในครอบครัวเป็นดาวน์ซินโดรม
• เป็นพาหะของความผิดปกติทางพันธุกรรมบางชนิด (เช่น translocation)
• อายุของพ่อที่มากขึ้น แม้จะมีผลน้อยกว่าฝ่ายแม่แต่ก็อาจมีส่วน
• การตั้งครรภ์จากการรักษาภาวะมีบุตรยากในบางกรณี

แม้ป้องกันไม่ได้ 100% แต่สามารถ “ตรวจคัดกรอง” ได้ ในปัจจุบันสามารถตรวจคัดกรองได้ตั้งแต่ช่วงต้นของการตั้งครรภ์ เช่น การตรวจเลือดของแม่ร่วมกับอัลตราซาวนด์ หรือการตรวจทางพันธุกรรมแบบไม่รุกล้ำ (NIPT) หากผลคัดกรองพบว่าความเสี่ยงสูง ก็สามารถตรวจวินิจฉัยเพิ่มเติมได้ เพื่อให้ครอบครัวสามารถตัดสินใจและเตรียมตัวได้อย่างเหมาะสม

สรุป
• หญิงตั้งครรภ์ทุกคนมีความเสี่ยง แม้อายุน้อย
• ความเสี่ยงเพิ่มขึ้นตามอายุ โดยเฉพาะหลัง 35 ปี
• ไม่มีวิธีป้องกันแน่นอน เพราะเป็นเรื่องของพันธุกรรม
• ควรเข้ารับการตรวจคัดกรองตามคำแนะนำแพทย์

รู้ก่อน วางแผนก่อน คือกุญแจสำคัญในการรับมือดาวน์ซินโดรมอย่างเข้าใจและมีสติ
หากคุณหรือคนใกล้ชิดกำลังตั้งครรภ์ อย่าลังเลที่จะปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านพันธุกรรม เพื่อรับคำแนะนำที่ดีที่สุดสำหรับครอบครัวของคุณค่ะ